Haberler TEMD AİLESEL HİPERKOLESTEROLEMİ GÜNÜ BASIN BÜLTENİ

TEMD Ailesel Hiperkolesterolemi Günü Basın Bülteni

Gelişmiş ve gelişmekte olan toplumlarda yetişkin ölümlerinin en önemli nedeni aterosklerotik kardiyovasküler hastalık (ASKVH)’tır. Kolesterol yüksekliği ASKVH gelişiminde en az sigara içimi, obezite ve yetersiz fizik aktivite kadar önemli rol oynar. Kolesterol yüksekliğinin en tehlikeli biçimi “Ailesel Hiperkolesterolemi (AH)” adı verilen, sık görülen ve anne veya babadan kalıtımsal olarak geçen bir lipid metabolizması hastalığıdır. AH hastalarında dolaşımdaki lipidler karaciğere geri alınamaz ve daha yeni doğan döneminden itibaren vücudun çeşitli bölgelerinde, özellikle de kan damarlarında birikerek damar sertliği (ateroskleroz) gelişmesine neden olurlar.

Hastalığının ağır formu olan homozigot AH çok nadir görülür (300bin kişide bir) ve çocukluk ve ergenlik döneminden itibaren kalp krizi ve ölümlere yol açar. Heterozigot form ise çok daha sıktır (150-300 kişide bir) ve otuzlu yaşlardan itibaren kalp krizi ve ölümlerle kendini gösterir. Sağlık Bakanlığı ulusal bilgi sistemi kayıtlarına göre Türkiye AH’nin en sık görüldüğü ülkelerden biridir. Kayıtlara göre ülkemizde her 22 erişkinden birinin LDL Kolesterol düzeyleri 190 mg/dl’nin üzerinde olup, bu kişilerin AH açısından taranmasına ihtiyaç vardır.

Ailesel Hiperkolesterolemi çok kolay tanı konabilen bir hastalıktır. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği(TEMD), LDL-Kolesterol düzeyi 190 mg/dl üzerinde olan veya kendisinde veya birinci derece akrabalarında erken yaşta (Erkekler için 55 yaş, kadınlar için 60 yaş altı) ASKVH öyküsü olan yetişkinlerin, AH açısından mutlaka araştırılmasını önermektedir. Bu kişilerin ileri tetkik ve tedavi için İç Hastalıkları, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları veya Kardiyoloji uzmanına başvurmaları gerekir. Böylece AH hastalarına zamanında tanı konulması ve lipid düşürücü tedavilerle kardiyovasküler olay ve ölümlerin önlenmesi mümkün olabilir. 

Tanısı kolay ve tedavisi mümkün bir hastalık olduğu halde, AH hastalarına zamanında tanı konulamıyor ve yeterli tedavi yapılamıyor. Ülkemizde bu hastaların sadece üçte biri lipid düşürücü tedavi almakta ve neredeyse hiçbiri tedavi hedefine ulaşamamaktadır. Sorun birçok ülkede de benzer boyutta yaşandığı için her yıl 24 Eylül tarihi “Ailesel Hiperkolesterolemi Farkındalık Günü” olarak belirlenmiştir ve kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla çeşitli etkinlikler yapılmaktadır. TEMD, AH’nin çok sık görülen, çok önemli ve tedavisi mümkün bir toplumsal sağlık sorunu olduğunu bir defa daha hatırlatmayı bir toplumsal görev olarak görmektedir.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Bu bildiriden çıkarılacak önemli başlıklar:

1- Ailesel hiperkolesterolemi çok sık görülen, anne veya babadan kalıtım yoluyla geçen, kolay tanı konulan ve tedavisi mümkün bir lipid metabolizması hastalığıdır.

2- LDL Kolesterol düzeyi 190 mg/dl üzerinde olan veya kendisinde veya birinci derece akrabalarında erken yaşta (Erkekler için 55 yaş, kadınlar için 60 yaş altı) ASKVH öyküsü yetişkinlerin, AH açısından mutlaka araştırılması gereklidir.

3- Türkiye’de her 22 erişkinden birinde AH olasılığı vardır.

4- Türkiye’deki AH hastalarının sadece üçte biri tedavi almakta ve neredeyse hiçbiri tedavi hedeflerine ulaşamamaktadır.

TEMD Obezite, Dislipidemi, Hipertansiyon Bilimsel Çalışma Grubu